Sağlık
ocağı duvarındaki yazı yazıldığı günden beri dikkat çekici.
DUMANSIZ SAKARYA
Bir
süre önce Türkiye genelinde sigaraya karşı başlatılan amansız mücadelenin
sloganı adeta. İddialı bir mücadele sözü! Yüzde yüz dumansız bir Sakarya
öngörülmüş; bunun için çalışmalar yapılmış. İlgililer tarafından açıklanan
rakamlara bakılırsa, bu hedefte başarılı çalışmalar yapıldığı da görülüyor.
Yenikent
Devlet Hastanesi bünyesinde faaliyet gösteren Sigarayı Bırakma Polikliniklerine
2 yıl içerisinde 7 bin 300 sigara kullanıcısı başvuruda bulunmuş. Bunların
kaçında sigarayı söndürme faaliyetinin başarılı olduğunu bilmiyoruz ama
çalışmaların olumlu ilerlediği aşikar. Sigaranın pahalılığı, zararlarına
yönelik bilinçlendirici yayınlar, yasaklar ve yeni yasaklarla birlikte sigara
zararlısı ülke gündeminden yavaş yavaş yok olacak gibi görünüyor. Kapalı
alanlarda sigara yasağı uzun zamandır malumumuz. Şimdilerde açık alanlarda da
sigara tüketimine sınırlama geliyor. Yeni düzenlemeyle birlikte açılır kapanır
sistemlerle kapalı alanlarda sigara içilmesinin yanı sıra sigara içilebilen
alanların binadan 5 metre uzak olması zorunluluğu getirildi. İçicilerin sigara
keyfi gittikçe zulme dönüşüyor. İnsanların sigara dumanından uzaklaştırılması,
sigaranın zararlarından bertaraf edilmesi ve ayrıca pasif içicilerin duman
istilasına maruz kalmamaları adına bu çalışmalar güzel şeyler.
***
Dumansız
Sakarya sloganı elbette harika bir hedef. Ancak buradaki ‘dumansız’ vurgusu
sadece sigara dumanıyla sınırlı kalmamalı. Zira dün akşamüzeri Erenler’de
bulunan bahsi konu sağlık ocağının önünden geçerken ‘Dumansız Sakarya’ yazısını
görmekte zorlandım. Nedeni de kesinlikle sigara dumanı değildi. Sağlık
birimleri, belediyeler, kamu kuruluşları vatandaşları sigaradan uzaklaştırmaya
çalışırken bir o kadar çabayı da temiz hava sahası için de göstermeliler. Şehir
merkezi özellikle akşamüstleri egzoz – soba dumanından resmen nefes alınamaz hale
geliyor. Kirli havadan insanın nefesi tıkanıyor, gözleri yanıyor… Hele ki şehir
merkezinden birazcık uzaklaşıldığında keskin bir kömür kokusu etrafı sarıyor.
Hava kirliliğinden oluşan incecik bir duman sis gibi şehrin üstüne çöküyor. Abartısız
kelimelerle söylüyorum; öyle bir hava kirliliği oluşuyor ki, görüş mesafesi
düşüyor uzaktaki arabaların farları bile zorla seçiliyor.
***
Öte
yandan şehrin sanayi gerçeğini de unutmamak gerekiyor. Şehirdeki hava kirliliği
sadece otomobil egzozu ve sobalardan kaynaklanmıyordur. Sanayi kuruluşlarının
emisyonları da muhtemelen insan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler bırakıyor. Bu
konuda ciddi bilgilendirmelerden eksik tutuluyoruz. Hava kalitemiz yüksek mi,
düşük mü bunu bilmek istiyoruz. Konuyla ilgili karşılaştığım bir akademik
araştırma Sakarya için durumun çok da iyi olmadığını gösteriyor.
***
Sakarya
Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği tarafından hazırlanan
‘Adapazarı İlçesindeki Endüstriyel Kaynaklı Emisyonların Envanterlenmesi’
konulu bitirme tezi vurucu bir giriş paragrafıyla başlıyor; “İnsanlar seçme şansı olmadan
çevrelerindeki havayı solurlar. Solunan hava kirli olduğu zaman insan sağlığı
üzerinde geri dönüşlü yada dönüşsüz olabilecek bir çok olumsuz etkiye neden
olmaktadır.”
Çalışmayla,
Sakarya’da faaliyette bulunan sanayi tesislerinden kaynaklanan hava
kirleticilerinin envanterlenmesi yapılmış. Çalışmanın sonuç kısmında ise Sakarya
için hava kirliliği kabul ediliyor. Şöyle deniliyor; “Adapazarı’nda hava kirliliği yerel ama aynı zamanda sınır ötesi bir
sorundur. Bir sanayi bölgesinde açığa çıkan hava kirleticileri atmosferde
taşınarak bir başka bölgedeki insan sağlığına ve çevreye zarar verebilmektedir.
(…) Bu iki sektörün (kauçuk-plastik ve gıda) hava kirliliğinde büyük oranda
artışa sebep olmalarının temel nedeni, gerek proses dışı (ısınma, jeneratör
vb.) gerekse proses içi (üretim kazanları, fırınlar, kazanlar vb.) kullanılacak
enerjiyi sağlamak için tesislerin ısıl gücü yüksek yakma üniteleri
kullanmalarıdır. Ayrıca bazı küçük tesislerde de ısıl değeri düşük kalitesiz
yakıtların kullanımı hem yakıt tüketimini arttırmakta, hem de atmosfere salınan
emisyon miktarlarında lokal artış gözlemlenmektedir.
Bu sebeple bu
olumsuz etkilere neden olan emisyonların salınımlarının azaltılması,
önlenebilmesi ve gerekli tedbirlerin alınabilmesi için Sakarya ilinde bulunan
sanayi kuruluşlarından kaynaklanan global ve lokal emisyonlarının envanterlenme
çalışması yapılmalı ve gerek teknik, gerekse teknik olmayan (idari) çalışmalar
yetkililer tarafından yürütülmelidir.”
***
Evet, Dumansız Sakarya.
Ama yetmez; havası tamamen Temiz Sakarya…
(Bizim Sakarya Gazetesi / 8 Şubat 2017)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder