Çiçekçilik
sektöründe dünya devi olarak kabul edilen Royal FloraHolland, Hollanda’nın
kraliyet markasıdır. Uluslararası pazarlara açılmayı öngören yeni stratejileri
doğrultusunda, FloraHolland yaklaşık 3 yıl önce Türkiye’yi hedef ülke olarak
belirledi. FloraHolland, yeni pazarlar fırsatlarını değerlendirmek ve küresel
çiçekçilik sektöründe daha fazla pay elde etmek için üyelerinin de talepleri
doğrultusunda yeni bir strateji ortaya koydu. Türkiye ise coğrafi konumundan ve
pazar potansiyelinden dolayı pilot ülke olarak seçildi. FloraHolland,
Türkiye’yi yatırım yapılacak hedef ülke olarak belirledi. Halen Türkiye ve
Hollanda arasında çiçek ticaretini geliştirmek amacıyla FloraHolland
çalışmalarını sürdürmektedir. Ayrıca, FloraHolland kooperatif üyelerinin yararı
için şirketin Türkiye’deki kamu ve özel sektör paydaşlarıyla sürdürülebilir bir
işbirliği yapabilmesi için gerekli farkındalık ve itibarının kurulması için
çalışmaktadır.
Royal
FloraHolland Türkiye İş Geliştirme Direktörü Monique Heemskerk, FloraHolland’ın
Türkiye’deki çalışmalarıyla ilgili bilgiler verdi, hedeflerini anlattı. Monique
Heemskerk, sorularımızı yanıtladı.
Yaklaşık 3
yıldır Türkiye pazarı üzerinde çalışıyorsunuz. Bu çalışmaların sonucunda nasıl
bir tabloyla karşılaştınız?
Üç
yıllık analiz sonucunda ve network oluşturma çabası sonucunda gördük ki,
Türkiye’de standart geleneksel üretim metotları var. Türkiye’de 5-10 tane
profesyonel ve büyük üretici haricinde geleneksel bir üretim mevcut.
Türkiye’nin
iklimi birçok çeşit çiçeği yetiştirmek için uygun. Türkiye’deki tarım
sektörünün teknik bilgiye, tecrübeye, inovasyona ve dijitalleşmeye ihtiyacı
olduğunu görüyorum.
Büyük
resme baktığımız zaman ise Türkiye’deki üreticilerin artan bir kısmı yurt
dışındaki firmalarla partnerlik yapma yönünde çaba gösteriyorlar. Büyük resme
bakınca bir durum daha görüyorum; bu bir bakıma Kenya’daki üretim bölgelerinde
görülen gelişmeye benzer. Oradaki firmalar da böyle partnerlikler yaptılar.
Öte
yandan Türkiye’de yeni üretim bölgeleri de artıyor. Bununla birlikte bölge
ülkelerinde de, Mısır, Kazakistan, İran’da, yeni üretim sahaları açılıyor. Türkiye
bu ülkeler içerisinde elbette ki, en stabil ülke olarak göz çarpıyor. Yine de
Avrupa’ya ve Avrupa’daki insanlara bunu anlatmak biraz zor. Onlar, gerçekten Türkiye’de
ne olup bittiğini anlamakta zorlanıyorlar.
Büyük resme
baktığınızda ne görüyorsunuz?
Türkiye’de
çok büyük fırsatlar var, büyük resme baktığımızda bunu görüyoruz. Ama bir şey
daha görüyoruz; çözmemiz gereken sorunlar da var. Artıları ve eksileri tartıya
koyduğumuzda artıların Türkiye’de daha yüksekte olduğunu görüyoruz. İklim
üretime uygun… Afrika’da da iklim üretime uygundur fakat Türkiye’nin ekonomisi
Afrika’nın üzerinde. Türkiye’nin güçlü bir ekonomisi ve çiçekçiliğe yönelik
ciddi bir market var. Ayrıca Türkiye’nin jeopolitik konumu çok önemli…
Avrupalı
bakış açısından bakarsak Türkiye her anlamda bir köprü; hem dini açıdan, hem
kültür açısından doğu ile batı arasında bir köprüdür hem de coğrafi olarak
fiziksel bir köprü konumundadır.
Çevre
ülkeler baktığımızda orada da çiçek tüketim pazarı gelişiyor. Ve Türkiye’nin bu
coğrafi konumu iyice belirginleşiyor. Çevre ülkelerdeki talebin artması
Türkiye’nin değerini daha çok artırıyor.
KNOW-HOW DESTEĞİ
Royal
FloraHolland’ın Türkiye konusundaki nihai hedefi nedir? Şu anda hangi
aşamadasınız?
Bizim
Türkiye ile ilgili iki tane ana amacımız var. Öncelikle Hollandalı bir şirket
olarak, Türkiye bağlamında platformumuzu geliştirmek büyütmek istiyoruz.
Dört
sene önce şirketimizin CEO’su değişti ve 2020 yılı için kooperatifimizin önüne
yeni stratejik hedefler koydu. Bu hedeflerden bir tanesi de globalleşmek.
Türkiye ise bu globalleşme hedefimizin merkezinde bulunan ülke. Royal
FloraHolland platformunu daha çok uluslararası firmaya açmayı amaçlıyoruz.
Türkiye’de
ise en iyi uygulama örnekleri oluşturmak istiyoruz. Hedefimiz, kooperatifimizi
uluslararasılaştırmak. Türkiye’de yaptığımız işlerle de 2020 hedeflerine
yönelik bir harita çıkartmak istiyoruz. Kısacası Türkiye’de yaptığımız işler,
bundan sonra başka ülkelere gittiğimizde bizim için yol haritası konumunda
olacaktır.
Söylediğim
gibi, 2020 stratejisinde 2 ana hedefimiz var; Biri verimli pazar yeri
oluşturmak, diğer ise dünyayı çiçeklendirmek. Türkiye’de yaptığımız projelerle
bu hedeflerimizi gerçekleştirmek istiyoruz. Bu çerçevede de Türkiye’de en iyi
uygulama örneklerini çıkartmak istiyoruz. Türkiye, kooperatifimiz için
globalleştirme hedefinde bir öğrenme ve pilot bölgedir.
Türkiye’de neler
yapıyorsunuz?
Türkiye’deki
üreticilere sertifikasyon desteği veriyoruz. Ayrıca ürünlerini bizim dijital
sistemimiz üzerinden satışını yapabiliyorlar. Firmaların sistemlerini bizim
dijital sistemimize entegre etmeleri hususunda destek sağlıyoruz. Know-how
desteği sağlıyoruz. Yerel üreticiyi uluslararası standartlara getirmeye
çabalıyoruz.
Hollanda
firmaları ile Türk firmalarının bir araya gelmesini için yardımcı oluyoruz.
Bu çalışmaların
hükümetler arası karşılığı var mı?
Hükümet
nezdinde girişimlerimiz var. Hükümetler arasında da konuştuğumuz insanlar var.
Üretici birlikleriyle de temas halindeyiz. Türkiye’de sektördeki herkesle
dirsek teması halindeyiz.
Türkiye’deki
amaçlarımızdan bir tanesi de üretimi desteklemek. Ayrıca, Türkiye’de çiçekler
üzerinde yüzde 50’ye yakın bir gümrük vergisi var. Bu gümrük vergisi üretimi
baskılayan, üretimdeki profesyonelleşmeyi olumsuz etkileyen bir durum. Yüksek
vergi üreticiyi korumak amacıyla yapılıyor fakat aslında sektörün verimli
olması engelleniyor. Bu aslında ticarete engel olan şey. Bu verginin
düşürülmesine yönelik çalışmalarım bulunuyor.
Doğrudan pazara
yönelik çalışmalarınız var mı?
Evet.
Yerel pazarın geliştirilmesini hedefliyoruz. Üretimi destekliyoruz, üretimi
geliştiriyoruz ama bir yandan da bunun tüketimini de geliştirmemiz gerekiyor. Bu
yüzden Türkiye’de yerel pazarın geliştirilmesine yönelik pilot projeler
üzerinde çalışıyoruz.
Bu projeler
nelerdir?
Süpermarketlerdeki
kategori yönetimleriyle iletişim halindeyiz. Çiçeklerin süpermarketlerde
satılan bir meta haline gelebilmesi için onlarla projeler üretiyoruz.
Onun yanında son
tüketiciye çiçek satan çiçekçilere eğitimler veriyoruz. Çiçeklerin bakımı nasıl
daha iyi yapılabilir ya da çiçekçi dükkanında çiçekler nasıl daha güzel bir
şekilde konumlandırılabilir gibi Hollanda’da yapılmış çalışmaları burada
uyguluyoruz.
(PLANT Dergisi / Sayı:23)